Tazminat Hukuku ve Tazminat Davaları

Tazminat Davaları Avukatı

T

Haksız fiil, sözleşmeye aykırılık veya kusurlu kamu hizmeti sonucu ortaya çıkan zarar, yalnızca muhasebe tablosuna yansıyan kalem değildir; mağdurun yaşam standardını, sağlığını ve huzurunu doğrudan etkiler. Türk Borçlar Kanunu m.49, “Zarar veren, kusuru ile başkasına zarar verirse bunu gidermekle yükümlüdür” diyerek tazminat hukukunun çerçevesini çizer. Buna göre dört koşul birlikte gerçekleşmelidir: hukuka aykırılık, zarar, illiyet bağı ve kusur. Kusur, her zaman kast anlamına gelmez; basit ihmal de zararın sorumluluğunu doğurur.

Tazminat hukukunun bir diğer taşıyıcı kolonunu zamanaşımı oluşturur. Haksız fiilde iki yıl, iş kazasında on yıl, trafik kazasında on yıl, doktor hatasında beş yıl içinde talepte bulunulmazsa hak düşer. Avukat, bu süreleri dosyanın ilk gününden itibaren dijital ajandaya işler; geç kalan başvuru mahkemeden dönmez, hiç açılmaz.

Maddi ve Manevi Tazminat Türleri: Yaygın Senaryolar

Maddi tazminat zarar görenin cebinden çıkan somut kalemleri kapsar: tedavi gideri, kazanç kaybı, iş gücü kaybı, araç onarımı, kira mahrumiyeti… Dosyayı hazırlarken her kalemi fatura, uzman raporu veya bordro ile belgelemek şarttır; “takriben” sözcüğü hâkimi ikna etmez.

Manevi tazminat ise fiziksel acının, psikolojik çöküntünün veya itibar kaybının parasal karşılığıdır. Asgari‑azami sınır yoktur; hâkim, olayın ağırlığına, tarafların sosyal konumuna, ekonomik durumuna ve kusur derecesine bakarak takdir yapar. Örneğin bir trafik kazasında yoğun bakım süreci, kalıcı sakatlık ve estetik izler manevi tazminat miktarını artırır.

İzmir’de tazminat davası en sık şu olaylardan doğar:

• Trafik kazaları – Zorunlu trafik sigortası önce devreye girer, kusurlu sürücünün poliçe limiti yetersizse sürücüye fer’î sorumluluk yüklenir. Hesap bilirkişisinin aktif‑pasif gelir farkı hesabı, gelecekteki enflasyon ve iskonto oranına dayalıdır; avukatın itirazı çoğu zaman rakamı revize ettirir.
• İş kazaları ve meslek hastalıkları – SGK’nın bağladığı gelir, kusurlu işverenden talep edilecek tazminatı azaltmaz; aksine işverenin “katlanılan zarar” kalemine dâhil edilir. İş güvenliği raporları, makine bakım tutanakları ve güvenlik kamerası kayıtları kusur dağılımını netleştirir.
• Doktor hatası (malpraktis) – Tedavi protokolü, operasyon izin formu ve Türk Tabipler Birliği görüşü, ihmalin derecesini ortaya koyar. Kamu hastanesinde olay yaşandıysa dava hem hekime hem devlete yönelir; idare hukuku‑özel hukuk ayrımı doğru yapılmazsa süreç uzar.
• Basın yoluyla kişilik haklarının ihlali – Asılsız haber veya rıza dışı fotoğraf, internet ortamında hızla yayılır. Avukat, içeriğin kaldırılması ve manevi tazminat için hem Asliye Hukuk Mahkemesine hem de Erişim Sağlayıcıları Birliğine başvurur; hızlı tedbir, zararın büyümesini engeller.

Tazminat Davası Stratejisi ve Avukatın Rolü

1. Zarar Fotoğrafı Çekmek
   Müvekkilin en büyük hatası, “Rakamı sonra toparlarız” düşüncesiyle hastane, tamirhane veya psikolojik destek faturalarını bir kenara atmasıdır. Avukat, ilk görüşmede masaya tüm belgeleri ister, eksikleri uzman raporlarıyla tamamlar.
2. Sorumluları Doğru Belirlemek
   Trafik kazasında sürücü dışında araç sahibi, zorunlu sigorta, KTK m.85/son uyarınca işleten; iş kazasında alt işveren, ana işveren ve taşeron; doktor hatasında sağlık merkezi ve Bakanlık… Olası tüm borçlular davaya dâhil edilmezse kararın icra kabiliyeti düşer.
3. Karşı Tarafla Müzakere
   Sigorta şirketleri ve işletmeler davadan önce uzlaşma eğilimindedir. Avukat, bilirkişi formülüyle hesapladığı tutarı masaya koyar; alt sınırı net belirler. Tutanakla kayıt altına alınmayan sözlü teklif, ileride “mutabakat” tartışmasına yol açar.
4. Dava Dilekçesi ve Deliller
   Dilekçe, olay örgüsünü kronolojik yazar; hukuki dayanakları (TBK m.49, m.58, KTK m.90 v.d.) madde madde gösterir. Avukat, dilekçeye eksper raporu, tanık listesi, kaza tespit tutanağı, sağlık raporu ve makbuzları ekler; “Delil sunacağım” diyerek sonraya bırakmaz.
5. Bilirkişi Raporuna İtiraz
   Yanlış aktif kazanç kabulü, düşük iskonto oranı, hatalı esasa ilişkin kusur yazımı… Bilirkişi raporlarındaki bu hatalar kararı kökten değiştirir. Avukat, 15 günlük süreyi kaçırmadan detaylı itiraz dilekçesi yazar, ek rapor veya yeni heyet talebiyle zararı minimize eder.
6. Kararın İcrası
   Hüküm kesinleştiğinde karşı taraf ödemiyorsa ilamlı icra takibi başlatılır. Avukat, faiz başlangıç tarihini karar metninden kontrol eder; yanlış faiz türü (mevduat faizi yerine avans faizi gibi) yazılmışsa icra müdürlüğüne itiraz gelir. Eksik faiz, müvekkilin parasını eritir.