Bilişim Sistemine Girme ve Sistemi Bozma eylemleri, dijital çağda hem bireylerin hem de kamu kurumlarının güvenliğini tehdit eder. Türk Ceza Kanunu’nun 244. maddesi bu tür eylemlere karşı yasal koruma sağlar. Bu yazıda, söz konusu suçun tanımı, unsurları, cezaları, uygulamadaki sorunlar ve Yargıtay kararları detaylı biçimde açıklanır. Ayrıca, süreci doğru yönetmek isteyenler için uzman ceza avukatının rolü de vurgulanır.
Makale içeriği, www.safsoz.av.tr adresindeki bilişim hukuku kategorisinden alınan bilgilerle desteklenir.
Bilişim Sistemine Girme ve Sistemi Bozma Suçunun Tanımı
Türk Ceza Kanunu’nun 244. maddesi, bilişim sistemine hukuka aykırı şekilde giren ve sistemi bozan kişilere ceza öngörür. Özellikle kamuya ait sistemler veya finansal altyapılar, bu tür saldırılardan daha fazla etkilenir. Kanun koyucu, bu suçu dört fıkrada düzenler:
- 244/1: Fail, sistemin işleyişini engeller ya da bozar.
- 244/2: Fail, verileri siler, bozar, erişilmez hâle getirir, sisteme yeni veri yükler ya da verileri başka yere aktarır.
- 244/3: Fail, bu fiilleri bir kamu kurumunun ya da bankanın sistemi üzerinde işlerse, ceza artar.
- 244/4: Fail, bu eylemler sonucunda haksız çıkar sağlarsa, ayrıca ağırlaştırılmış ceza uygulanır.
Suçun Unsurları
Fail: Herkes bu suçu işleyebilir. Özel bir sıfat ya da görev şartı aranmaz.
Mağdur: Genellikle sistem sahibi, kullanıcılar ya da hizmetten yararlanan kişiler mağdur olur.
Maddi unsur: Fail, sisteme izinsiz girerek işleyişe müdahale eder ya da verileri izinsiz değiştirir.
Manevi unsur: Fail, eylemini kasten gerçekleştirir. Dikkatsizlik ya da ihmal (taksir) ile bu suç oluşmaz.
Hukuka aykırılık: Failin, sistem sahibinden izin almadan müdahale etmesi gerekir. Eğer sistem sahibi onay verdiyse suç meydana gelmez.
TCK m. 244 Suçu ve Cezası
Bilişim Sistemine Girme ve Sistemi Bozma Suçunun Cezası
| Fiil | Ceza |
|---|---|
| Sistem işleyişini engelleme ya da bozma (TCK 244/1) | 1 yıldan 5 yıla kadar hapis |
| Verileri bozma, silme, sisteme veri ekleme veya aktarma (TCK 244/2) | 6 aydan 3 yıla kadar hapis |
| Fiillerin kamu kurumuna ya da bankaya ait sistemde işlenmesi (TCK 244/3) | Verilen ceza yarı oranında artar |
| Haksız çıkar sağlanması (TCK 244/4) | 2 yıldan 6 yıla kadar hapis + 5.000 güne kadar adli para cezası |
Uygulamadaki Sorunlar
Mahkemeler, bilişim sistemlerine yönelik eylemleri değerlendirirken çoğu zaman fiilin başka bir suç oluşturup oluşturmadığını analiz eder. Örneğin, fail sisteme girerek para çalmışsa hâkimler genellikle bu durumu “bilişim yoluyla hırsızlık” olarak nitelendirir. Bu tür vakalarda, mahkemeler TCK 244 yerine TCK 142/2-e maddesini esas alır.
Diğer bir sorun ise teknik delillerin eksikliğidir. Savcılıklar bazen IP adresi tespiti, log kayıtları veya cihaz analizlerini eksik sunar. Bu durum, mahkemelerin karar vermesini zorlaştırır. Dolayısıyla, delil toplama süreci uzmanlar eşliğinde yürütülmelidir.
Yargıtay Kararlarıyla Açıklama
Yargıtay, “Bilişim Sistemine Girme ve Sistemi Bozma” suçuna ilişkin kararlarında genellikle failin eylemini ve sonucunu birlikte değerlendirir:
- Yargıtay 2. CD, 2017/6916: Mahkeme, sanığın banka hesabından para aktarmasını hırsızlık olarak nitelendirmiştir.
- Yargıtay 12. CD, 2017/4272: Facebook hesabını ele geçirip mesajları silen sanığı TCK 244/2 uyarınca cezalandırmıştır.
- Yargıtay 8. CD, 2017/1405: E-okul sistemine giriş yaparak notları değiştiren sanık hakkında, kamu kurumu olduğu için cezada artırım yapılmıştır.
- Yargıtay CGK, 2009/268: Ceza Genel Kurulu, bir eylem başka bir suçu oluşturuyorsa TCK 244 yerine ilgili maddeyi uygulamayı tercih etmiştir.
- Yargıtay 11. CD, 2019/4043: Belediye sistemine virüs yükleyen sanık, TCK 244/1’e göre mahkum olmuştur.
- Yargıtay 13. CD, 2014/18903: Sanığın, banka hesabından para çekmesini Yargıtay, bilişim yoluyla hırsızlık olarak değerlendirmiştir.
- Yargıtay 4. CD, 2021/328: Eski çalışanın şirkete ait verileri silmesi üzerine mahkeme TCK 244/2’yi uygulamıştır.
- Yargıtay 9. CD, 2016/6723: Sanık, vergi beyan sistemine sahte bilgi girerek hem sahtecilik hem TCK 244 kapsamında ceza almıştır.
- Yargıtay 6. CD, 2015/1125: SGK sistemini kullanan sanık, haksız menfaat elde ettiği gerekçesiyle TCK 244/4’e göre cezalandırılmıştır.
- Yargıtay 7. CD, 2023/870: Rakip firmanın verilerini yok eden kişi, en üst sınırdan hapis cezası almıştır.
Avukat Desteğinin Önemi
Bilişim Sistemine Girme ve Sistemi Bozma suçu, teknik delil ve mevzuat bilgisi gerektirir. Bu nedenle, hem sanıklar hem de mağdurlar için uzman ceza avukatı desteği almak hayati önemdedir. Aksi takdirde, yanlış savunmalar telafisi mümkün olmayan sonuçlar doğurabilir.
TCK 244, bilişim altyapısına yönelik hukuka aykırı müdahaleleri cezalandıran temel ceza normlarından biridir. Uygulamada doğru değerlendirme için teknik bilirkişi raporlarına ve uzman görüşlerine ihtiyaç duyulur. Özellikle Yargıtay kararları, uygulamadaki yorum birliğini sağlar. Her bireyin bu suçtan korunabilmesi için hem hukuki hem teknik tedbirler alması gerekir.
