İnsanın hayat hakkına kasti şekilde son verilmesi şeklinde gerçekleşen Kasten Adam Öldürme Cezası Nedir? ve bu suçun basit ve nitelikli halleri nelerdir?
Kasten öldürme suçu, bir başka kişinin hayatının kasten sona erdirilmesidir. Bu suçun temel şekli Türk Ceza Kanununun 81. maddesinde düzenlenmiştir. Türk Ceza Kanunu 82. maddede ise suçun nitelikli halleri sayılmıştır.
Korunan Hukuki Değer
Türk Ceza Kanunu sistematiğinde ‘Kişilere karşı suçlar’ bölümünde düzenlenen Kasten İnsan Öldürme suçunda korunan değer, kişilerin hayat hakkıdır. Taksirle Ölüme Sebebiyet verme suçundan farklı olarak Kasten Öldürme suçunda, failin ölüm neticesini bilerek ve bu sonucu isteyerek bir kişinin yaşamına son vermesi durumu vardır.
Kasten Öldürme Suçunun Cezası
5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 81. Maddesi kapsamında düzenlemesi yapılan Kasten Adam Öldürme suçunun basit şekli için öngörülen ceza müebbet hapis cezası olarak belirlenmiştir.
Nasıl İşlenir?
Kasten öldürme suçu, sağ olarak doğan her insan aleyhine işlenebilme imkânı olan ve serbest hareketli bir suç olarak karşımıza çıkar. Serbest hareketli suç kavramı neticesi, öldürme suçu icrai bir hareketle işlenebileceği gibi ihmali bir hareket ile de işlenebilir.
Türk Ceza Kanunu düzenlemesinde son derece geniş bir tanıma sahip olan silah kavramı içine giren bir vasıta ile bu suçun işlenmesi halinde de ceza, temel ceza olan müebbet hapis cezasıdır. Yani silahla öldürme suçu, kanun sistematiğinde suçun temel şekli kapsamında mütalaa edilir.
İhmali Davranışla Suçun İşlenmesi
İhmali davranış ile İnsan Öldürme suçu TCK 83. maddede düzenlenmiştir. Kişinin yükümlü olduğu bir davranışı gerçekleştirmemesi sureti ile meydana gelen ölümden sorumlu tutulabilmesi için ihmali hareketin icrai harekete eşdeğerde olması gerekir. İhmali davranışın bu kapsamda sayılabilmesi için;
- Sözleşmeden doğan bir yükümlülük bulunmasına karşın, bu yükümlülüğün yerine getirilmemesi (Kendi bakımını yapamayan hastaya, bakıcı olan kişinin yemek vermemesi sonucu ölüm gibi),
- Yasadan kaynaklanan bir yükümlülüğün yerine getirilmemesi (Annenin bebeğini yalnız bırakarak tatile çıkması ve bebeğin açlıktan ölümü gibi),
- Önceki hareketi ile hayati tehlikeye neden olunmasına karşın daha sonra ihmalde bulunulması
(Kazaen yaralanmasına sebebiyet verdiği yaralıyı bırakarak kaçma sonrası, yaralının kan kaybından ölmesi gibi) Durumlarından birinin gerçekleşmesi gerekir. Bu hallerden birinin gerçekleşmesi ile ihmali davranışta bulunan kişi, ihmali hareketle kasten öldürme suçunun faili durumuna gelir.
İhmali Davranışla İşlenen Kasten Öldürme Suçunun Cezası
Bu şekilde işlenen suç için yapılan cezai düzenlemede, mahkemenin takdirinde olarak ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası yerine 20 seneden 25 seneye hapis, müebbet hapis cezası yerine 10 seneden 15 seneye hapis, diğer durumlarda ise 10 seneden 15 seneye hapis cezalarına hükmedilebilir. Mahkeme, bu indirimleri yapabileceği gibi olayın oluş şeklini gözeterek hiç indirimde yapmayabilir.
Kasten Öldürme Suçunun Nitelikli Halleri
Kasten İnsan Öldürme suçunun nitelikli halleri olarak belirlenen durumlar TCK 82. maddesinde tek tek sayılmıştır. Bu nitelikli haller;
- Tasarlayarak kasten öldürme,
- Canavarca hisle ya da eziyet çektirerek öldürme,
- Kan gütme saikiyle öldürme,
- Töre saikiyle öldürme,
- Kamu görevlisini kasten öldürme,
- Gebe olduğu bilinen kadının öldürülmesi,
- Çocuğun veya beden ya da ruh bakımından kendini savunamayacak kişinin öldürülmesi,
- Üstsoy, altsoy, eş veya kardeşin öldürülmesi
- Bir suçu gizlemek ya da delilleri ortadan kaldırmak veya işlenmesini kolaylaştırmak için ya da yakalanmamak için öldürme,
- Bir suçu işleyememekten duyulan infialle öldürme,
- Yangın, su baskını, batırma, tahrip ya da bombalama veya nükleer, kimyasal, biyolojik silah kullanarak öldürme
Kanun sistematiği içinde sınırlı sayıda sayılan bu hallerden birinin oluşması halinde artık Kasten Öldürme suçunun nitelikli halinden bahsedilir ve cezada bu nitelikli hale göre belirlenir.
Nitelikli Kasten Öldürme Hallerinde Ceza
Türk Ceza Kanununun 82. maddesinde sayılan bu nitelikli kasten öldürme hallerinden birinin oluşması durumunda, faile ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası verilir.
