TCK m. 142/2-e Bilişim Yoluyla Hırsızlık Suçu ve Davası

Bilişim yoluyla hırsızlık, klasik hırsızlık suçunun modern teknoloji aracılığıyla işlenmiş halidir. Türk Ceza Kanunu’nda bu suç, 5237 sayılı Kanun’un 142. maddesinde nitelikli hırsızlık halleri arasında düzenlenmiştir. Özellikle m. 142/2-e hükmü, bilişim sistemleri kullanılarak işlenen hırsızlık fiillerini kapsar. Bu suç tipinde fail, fiziki olarak malın bulunduğu yerde olmayabilir; eylem, bilgisayarlar, ağ sistemleri veya diğer elektronik iletişim araçları aracılığıyla gerçekleştirilir.

Hukuki Dayanak

TCK m. 142/2-e: “Hırsızlık suçunun; bilişim sistemlerinin kullanılması suretiyle işlenmesi hâlinde, iki yıldan altı yıla kadar hapis cezasına hükmolunur.”

Suçun Unsurları

Bilişim yoluyla hırsızlık suçunun oluşabilmesi için hem hırsızlık suçunun genel unsurlarının hem de bilişim sisteminin kullanılması unsurunun birlikte gerçekleşmesi gerekir.

1. Fail

Suçun faili, bilişim sistemini kullanarak başkasına ait taşınır malı, rıza dışında ele geçiren herhangi bir kişi olabilir. Failin özel bir niteliğe sahip olması gerekmez.

2. Mağdur

Her türlü gerçek veya tüzel kişi bu suçun mağduru olabilir. Bankalar, e-ticaret şirketleri, kamu kurumları veya bireyler mağdur sıfatını taşıyabilir.

3. Fiil

Fiil, bilişim sistemlerinin araç olarak kullanılması suretiyle taşınır malın zilyetliğinin rıza dışı el değiştirmesidir. Örneğin, internet bankacılığı şifresinin ele geçirilerek hesaptan para çekilmesi tipik bir fiildir.

4. Manevi Unsur

Suç kasten işlenebilir; failin, bilişim sistemini kullanarak başkasına ait malı kendi yararına veya başkasının yararına geçirme kastı bulunmalıdır.

Bilişim Sisteminin Kullanılması

Bilişim sistemi, verileri toplayıp işleyerek kullanıma sunan cihaz ve ağların tamamını ifade eder. Burada önemli olan, sistemin suçun işlenmesinde bir araç olarak kullanılmasıdır. Sadece suçun planlama aşamasında bilişim teknolojilerinin kullanılması, TCK 142/2-e anlamında yeterli değildir; hırsızlık fiili doğrudan bilişim sistemi üzerinden gerçekleştirilmelidir.

Nitelikli Hâller

Bilişim yoluyla hırsızlık, zaten nitelikli hırsızlık kapsamında yer almakla birlikte, başka nitelikli hâllerle birleşebilir:

• Suçun kamu kurumlarına ait bilişim sistemleri kullanılarak işlenmesi
• Banka veya finans kurumlarının sistemlerine yönelik eylemler
• Örgüt faaliyeti kapsamında işlenmesi

Benzer Suçlarla Karşılaştırma

TCK 244 – Bilişim Sistemine Girme ve Sistemi Bozma

TCK 244, bilişim sistemine hukuka aykırı şekilde girme, sistemi engelleme, bozma veya verileri değiştirme fiillerini düzenler. Ancak bu suçlarda malvarlığına yönelik doğrudan bir yarar sağlama unsuru olmayabilir. Buna karşılık, bilişim yoluyla hırsızlıkta malvarlığına yönelik doğrudan bir eksilme söz konusudur.

Dolandırıcılık Suçu

Bilişim sistemleri kullanılarak gerçekleştirilen bazı eylemler dolandırıcılık kapsamında da değerlendirilebilir. Aradaki fark, dolandırıcılıkta hileli davranışlarla mağdurun iradesi sakatlanırken, hırsızlıkta mağdurun rızası hiç alınmaz.

Cezalar

Bilişim Yoluyla Hırsızlık Suçunda Görevli Mahkeme

5235 sayılı Kanun’un 12. maddesi uyarınca, bilişim yoluyla hırsızlık suçunda görevli mahkeme, suçun vasfı gereği asliye ceza mahkemesidir. Ancak suçun nitelikli halleri ve cezanın üst sınırı 10 yılı aşarsa ağır ceza mahkemesi görevli olabilir.

Örnek Senaryolar

Senaryo 1: Bir kişinin internet bankacılığı hesabına izinsiz girilerek hesabındaki paranın başka hesaba aktarılması.

Senaryo 2: Online oyun platformunda sanal eşyaların çalınıp başka hesaplara aktarılması.

Senaryo 3: E-ticaret sitesinin ödeme sistemine sızılarak müşteri kredi kartı bilgilerinin kullanılması.

Bilişim Hukukunda Uzman Avukatın Önemi

Bilişim yoluyla hırsızlık gibi teknik delillerin ön planda olduğu suçlarda, davaya bakan ceza avukatının yalnızca Türk Ceza Kanunu’nu bilmesi yetmez; bilişim teknolojileri, ağ yapıları, dijital veri analizi ve adli bilişim standartları konusunda da yetkin olması gerekir. Bu yetkinlik, delillerin toplanmasından mahkeme önünde sunulmasına kadar her aşamada kritik rol oynar.

Teknik bilgisi olmayan bir avukat, dosyada yer alan IP logları, sunucu erişim kayıtları, hash değerleri, zaman damgaları veya ağ trafiği analiz raporlarını gerektiği gibi yorumlayamaz. Oysa bilişim hukuku bilgisine sahip bir müdafi, bu verileri teknik açıdan analiz eder, tutarsızlıkları tespit eder ve usulsüz elde edilen delillerin dosyadan çıkarılmasını sağlayabilir.

Örnek Olaylar

• Örnek 1: Bir internet bankacılığı hesabından izinsiz para transferi yapılmıştır. Teknik inceleme raporunda transferin yapıldığı IP adresi dinamik çıkmıştır. Avukat, internet servis sağlayıcısından alınan kayıtlarla IP’nin farklı zamanlarda farklı abonelere tahsis edildiğini ispatlayarak müvekkilinin suçla bağlantısını çürütmüştür.
• Örnek 2: Bir e-ticaret sitesinin ödeme sistemi üzerinden müşterilerin kredi kartı bilgileri çalınmıştır. Müdafi, olayın gerçekleştiği tarihte sitede bilinen bir güvenlik açığının bulunduğunu ve bu açığın üçüncü kişiler tarafından istismar edildiğini ortaya koyarak, müvekkilinin yönetici sıfatıyla kusursuz olduğunu kanıtlamıştır.
• Örnek 3: Sanık, sosyal medya hesabı üzerinden başkasına ait kripto cüzdan bilgilerini ele geçirmekle suçlanmıştır. Avukat, hesabın ele geçirilme yönteminin “phishing” saldırısı olduğunu ve saldırının yurtdışı kaynaklı IP’lerden geldiğini göstererek, sanığın doğrudan fail olmadığını ortaya koymuştur.

Tck M. 142/2-E Uyarınca Bilişim Yoluyla Hırsızlık Suçu

Teknik ve Hukuki Süreçlerin Entegrasyonu

Bu alanda uzman bir avukat, yalnızca mevcut delilleri değerlendirmekle kalmaz; aynı zamanda teknik bilirkişilerle yakın çalışarak yeni delillerin toplanmasını da sağlar. Örneğin, olay yeri dijital incelemesi sırasında hash değerlerinin alınmaması, verilerin sonradan değiştirilip değiştirilmediğinin tespitini zorlaştırır. Bu tür eksikliklerin rapora geçirilmesini sağlamak, savunma stratejisi açısından önemlidir.

Ayrıca, uluslararası boyutu olan dosyalarda, avukatın yabancı bilişim hukuku düzenlemelerine de hâkim olması gerekir. Sunucuların yurtdışında bulunması, veri taleplerinin uluslararası adli yardımlaşma prosedürleri (MLAT) kapsamında yapılmasını gerektirir. Bu süreçleri bilmeyen bir avukat, delil toplama sürecinde ciddi zaman kaybı yaşayabilir ve dosyanın seyrini olumsuz etkileyebilir.

Sonuç olarak, bilişim hukuku ve teknik altyapı bilgisi, bu tür davalarda yalnızca yardımcı değil, çoğu zaman belirleyici unsurdur. Bu nedenle bilişim yoluyla hırsızlık davalarında görev alacak avukatların teknik bilgiye sahip olması, müvekkillerinin haklarının korunması açısından vazgeçilmezdir.

Ceza Avukatlarına Öneriler

Bilişim yoluyla hırsızlık davalarında görev alan ceza avukatları için bazı stratejik öneriler şunlardır:

• Dijital delil inceleme: Müvekkil lehine olabilecek teknik detayları gözden kaçırmamak için dijital delilleri ayrıntılı inceleyin. Özellikle log kayıtlarının bütünlüğü ve doğruluğu sorgulanmalıdır.
• Bilirkişi raporları: Teknik bilirkişi raporlarını yalnızca hukuki açıdan değil, teknik yönden de analiz edin. Gerektiğinde ikinci bir bilirkişi incelemesi talep edin. Raporun sadece sonuç kısmına odaklanmayın, ham verileri bizzat inceleyin.
• Karşılaştırmalı hukuk: Özellikle uluslararası boyutu olan dosyalarda, yabancı ülke mevzuat ve uygulamalarını araştırarak savunma stratejinizi güçlendirin.
• Delil toplama usulleri: CMK 134 uyarınca bilişim sistemlerinin incelenmesine ilişkin kuralların titizlikle uygulanıp uygulanmadığını denetleyin.
• Müvekkil ile teknik iletişim: Müvekkilinizin kullandığı cihazlar, yazılımlar ve internet bağlantısı hakkında ayrıntılı bilgi alın; bu bilgiler teknik savunma stratejisi için kritik olabilir.

Özellikle bu davalarda, savunma veya iddia makamında yer alan avukatların teknik terimlere ve bilişim sistemlerinin çalışma mantığına hâkim olması, adil bir yargılamanın sağlanması açısından son derece önemlidir. Çünkü teknik detaylar doğru anlaşılmadığında, ya deliller yanlış yorumlanır ya da hukuka aykırı elde edilmiş veriler gözden kaçabilir. Bilişim hukuku bilgisine sahip ceza avukatları, bu karmaşık süreçleri yönetmede kritik bir avantaja sahiptir.

Not: Bu makale yalnızca bilgilendirme amacı taşımakta olup, somut davalar için bir ceza avukatından profesyonel destek alınmalıdır.