Yargıtay Aşamasında Etkin Pişmanlık (FETÖ)

Fetö davalarında Yargıtay aşamasında etkin pişmanlık konulu Bu yazı, vatandaşa ve yakınlarına yol göstermek içindir. Amacımız; “cezam onandı, artık hiçbir şey yapılamaz” yanılgısını bertaraf etmek ve kanun yolu süreci bitmeden (nihai kesinleşme olmadan) etkin pişmanlık talebinin usulüne uygun şekilde nasıl işletileceğini adım adım açıklamaktır. Özetle: TCK m.221/4’ün lafzı ve doktrindeki ağır basan yorum; ayrıca Yargıtay’ın yerleşik yaklaşımı, kanun yolu safhasında da (temyiz ve bozma sonrası yargılama dahil) etkin pişmanlık uygulanmasının mümkün olduğunu göstermektedir.

Uygulamada temel sorun, “temyizdeyim, artık geç” yanılgısıdır. Oysa hüküm kesinleşmeden önce etkin pişmanlık beyanı tutanağa bağlanabilir, savcılık ve kolluk doğrulama araştırması yapabilir, bu beyan ve sonuçlar Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı’na iletilebilir. Daire önüne geldiğinde yerel mahkemenin etkin pişmanlığı tartışmadan hüküm kurması bozma nedeni yapılabildiği gibi, kabul edilen etkin pişmanlıkta indirim oranının somut katkıyla uyumlu belirlenip belirlenmediği de denetlenir.

Başarının anahtarı üç unsurdur: somutluk (tarih–yer–kişi–hiyerarşi ayrıntısı), doğrulanabilirlik (HTS/ardışık arama, ByLock/uygulama kayıtları, finans–lojistik akış, kamera ve geçiş verileriyle teyit) ve zamanlama (kesinleşmeden önce, ideal olarak bozma öncesi süreçte beyanda bulunmak). Bu nitelikte bir bilgi paketi, çoğu dosyada indirim oranını yukarı çeker.

Bu rehber, Yargıtay safhasında etkin pişmanlığın hangi şartlarda ve nasıl ileri sürüleceğini pratik biçimde açıklıyor; dilekçe iskeletinden delil listesinin nasıl hazırlanacağına, oran takdirini etkileyen faktörlerden sık yapılan hatalara kadar adım adım yön gösteriyor.

1) Etkin Pişmanlık Nedir? FETÖ Dosyalarında Neden Bu Kadar Önemli?

Etkin pişmanlık, örgüt suçlarında sanığın, örgütün yapısı, üyeleri, faaliyetleri hakkında adli mercilere samimi, somut ve doğrulanabilir bilgiler vererek pişmanlığını fiille göstermesi karşılığında, cezasında kanunun öngördüğü önemli indirimlerin yapılmasını sağlayan bir kurumdur. TCK m.221/4’ün ikinci cümlesi özellikle örgüt üyeleri bakımından “verilecek cezada 1/3’ten 3/4’e kadar indirim” imkânı tanır. Bu, 6 yıl 3 ay gibi bir cezanın dahi somut dosya şartlarına göre yarıya hatta daha alt seviyelere inebilmesi anlamına gelir. (Uygulamada oran takdiri mahkemenindir; aşağıda hangi unsurların oranı etkilediğini anlatıyoruz.) Daha ayrıntılı bilgi için Fetö Davalarında Etkin Pişmanlık konulu yazımızı okumanızı tavsiye ederiz.

FETÖ/PDY yargılamalarında, etkin pişmanlığa dayanarak örgüt içi hiyerarşi, sorumlu abi/abla bağlantıları, sohbet–mali–lojistik ağ, ByLock–ardışık arama gibi teknik konuların somut verilerle aydınlatılması beklenir. “Pişmanım” demek tek başına yeterli değildir; adliyenin elini güçlendiren, yeni veya teyit edilebilir bilgi gerekir. Bu nedenle aşağıdaki “kanıtlanabilirlik” ve “somutluk” ilkeleri hayatidir.

2) Yargıtay Aşamasında Etkin Pişmanlık Mümkün mü?

Evet. Doktrinde, TCK m.221/4 kapsamında etkin pişmanlığın kanun yolu (temyiz) aşamasında da ileri sürülebileceği ve uygulanabileceği kabul edilmektedir. Özellikle “hükümden önce gerçekleşmesi” ölçütü, nihai kesinleşmeden önce (Yargıtay onaması gelmeden; ya da bozma sonrası yeni hükümden önce) etkin pişmanlığın mümkün ve geçerli olabileceğini gösterir. Bu görüş, uygulamada da karşılık bulmakta; Yargıtay 3. Ceza Dairesinin karar özetlerinde, yerel mahkemenin 221/4’ü tartışmadan ceza tayin etmesini bozma sebepleri arasına alan örnekler görülmektedir.

Somut örnek: Yargıtay 3. Ceza Dairesi’nin yayımlanmış karar özetlerinde, ilk derece mahkemesinin etkin pişmanlık şartlarını tartışmadan hüküm kurması, “eksik inceleme ve değerlendirme” olarak görülüp bozma gerekçesi yapılabilmektedir. Yine Daire, etkin pişmanlık kabul edilmişse indirim oranının takdirinde hukuka uygunluk ve hakkaniyet ilkelerini aramakta; oranın somut katkı ve işbirliği derecesi ile uyumlu olmasını istemektedir. (Aşağıdaki karar özetleri bölümüne bakınız.)

3) Etkin Pişmanlıktan Kimler Yararlanabilir? (FETÖ/PDY Özelinde)

• Örgüt üyeleri (TCK 314/2) için m.221/4/2 uyarınca 1/3–3/4 indirim aralığı söz konusudur.
• Yöneticiler bakımından m.221/1’in şartları farklıdır; pratikte yöneticiler için etkin pişmanlık çok daha sınırlı ve öncesinde–erken yaşama şartına bağlıdır.
• “Daha önce sabıkam var, yararlanamam” endişesi genelde yersizdir; kanun, sabıkalı olmayı tek başına engel saymaz. Asıl mesele, etkin işbirliğinin gerçek ve doğrulanabilir olup olmamasıdır.

4) Yargıtay Aşamasında Etkin Pişmanlık Başvurusu Nasıl Yapılır?

Uygulamada iki farklı yol izlenir; her ikisi de mümkündür ve örtüşebilir:

1. Bulunduğunuz ildeki savcılığa başvuru: Sanık veya müdafii, temyiz aşamasında iken “etkin pişmanlık beyannamesini” içeren bir dilekçe ile Cumhuriyet Başsavcılığına başvurur. Beyanınız USULÜNE UYGUN TUTANAĞA BAĞLANIR; sizi dinleyen savcı, kolluktan teyit araştırması ister. Bu tutanak ve araştırma sonuçları UYAP üzerinden dosyanıza işlenir ve ayrıca Yargıtay’a bildirilir. Önemli Not: Savcılık re’sen yapmazsa bildirimin sizin tarafınızdan yapılması gerekir.
2. Doğrudan Yargıtay’a bildirim: Temyiz dosyanız işleme alındıktan sonra, müdafi aracılığıyla Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı’na hitaben etkin pişmanlık beyanı ve delil listesi gönderilir; yerel savcılıkta alınan tutanaklar ek yapılır. Yargıtay Başsavcılığı tebliğname düzenlerken 221/4 yönünden görüş sunabilir. (Pratikte bu yöntem tek başına da işler; ideal olan, her iki kanaldan süreci beslemektir.)

Kritik hatırlatma: Etkin pişmanlık “örgütsel konuma uygun ve doğrulanabilir bilgi” üzerine kuruluyorsa etkili olur. Örgütsel konum ile uyumsuz, dosyada zaten bulunan ya da kamuya mal olmuş bilgileri tekrar etmek indirim oranını düşürebilir veya tamamen etkisiz kılabilir.

5) “Samimi–Somut–Doğrulanabilir” Üçlüsü

TCK m.221/4 indirim oranı (1/3–3/4 arası) hakimin takdirindedir. Peki hangi faktörler oranı belirler?

• Somutluk: “Falan tarihte şu sohbete katıldım” demek yerine; tarih, yer, kişi, hiyerarşik bağ, finans–lojistik akış, kullanılan hat–aplikasyon, talimat modeli gibi ayrıntılar verilmelidir.
• Doğrulanabilirlik: Verdiğiniz bilgilerin HTS–ardışık arama verisi, ByLock/Tango/WhatsApp içerik–logları, kamera, geçiş kayıtları, banka hareketleri vb. delillerle eşleşebilir olması gerekir. (FETÖ soruşturmalarında “ardışık arama–ankesör” ve “örgüt içi tayin–belletmenlik” hatırlatmaları tipiktir.)
• Samimiyet–zamanlama: Ne kadar erken ve kapsamlı işbirliği, o kadar yüksek indirim. Temyiz aşamasında bile “bozmadan önce” yapılan kuvvetli işbirliğinin yüksek oranlara yol açtığı vakalar vardır.

6) Yargıtay 3. Ceza Dairesinden Örnekli İçtihat-Özetleri (FETÖ Dosyaları)

6.1. “Etkin Pişmanlık Tartışılmadan Hüküm Kurulamaz” – Yargıtay 3. CD, E. 2021/2112

3. Ceza Dairesinin 2021/2112 sayılı dosya kaydına ilişkin özet, yerel mahkemenin sanık yönünden TCK m.221 hükümlerini tartışmadan verdiği hükmün hatalı olduğuna işaret eder. Daire, 221’in uygulanıp uygulanmayacağının açık biçimde gerekçelendirilmesi gerektiğini belirtir. Sonuç: 221/4’ün uygulanabilirliğini tartışmadan ceza tayini, bozma nedenidir. Bu, temyiz aşamasında etkin pişmanlığın “gündeme alınmasını” pratikte zorunlu kılan bir yaklaşımdır.

6.2. “İşbirliğinin Derecesi–Hakkaniyet–Oran Takdiri” – Yargıtay 3. CD, 2021/9502 E., 2023/3235 K.

Bu dosyada Daire, sanığın örgüt içindeki kalış süresi ve konumu ile verdiği bilgilerin yeterliliğini birlikte değerlendirip 221/4’ün uygulanmasında yerel mahkemenin takdirini isabetli bulmuştur. Karar özetinde, sanığın verdiği isimler ve örgüt şeması içinde yaptığı teşhis–tespit yardımı “koşulları oluşturur” denilerek etkin pişmanlık kabulü onanmıştır. Bu, “dosyaya reel katkı = indirim” mantığını açıkça gösterir.

6.3. “Lehe Hükümler ve Üst Haddinden İndirim Talebi” – Yargıtay 3. CD, 2022/676 E., 2024/5355 K.

Burada müdafii temyizinde, “lehe hükümlerin uygulanması” ve “etkin pişmanlığın üst hadden” uygulanması talebinde bulunmuştur. Daire karar özetinde, lehe hüküm ve indirim oranı tartışmalarının temyizde meşru bir itiraz başlığı olduğunu ve yerel mahkemenin oran takdirinin somut uyum içinde irdelenmesini benimsediğini gösterir. Bu çerçevede, Yargıtay safhasında dahi 221/4’ün oransal olarak masaya yatırılabildiğini söyleyebiliriz.

7) Adım Adım Uygulama Planı

1. Dosya Analizi: Önce, “hangi deliller var?” sorusunu yanıtlayın: ByLock tespiti var mı? HTS–ardışık arama? Tanık-beyan? Banka–STK kayıtları? Bu analiz indirim oranını belirler.
2. Somut Bilgi Paketini Hazırla: Bildiğiniz kişiler–yerler–zamanlar listesi; hiyerarşi, kod adları, toplantı mekânları, finans–lojistik kanallar. Tekrarsız ve doğrulanabilir olmalı.
3. Etkin Pişmanlık Dilekçesi: Müdafi aracılığıyla; “olay anlatımı + somut bilgi listesi + teyit önerileri” içermeli. “Beni şu kişiler teyit edebilir” diye tanık listesi verin.
4. Savcılık Tutanakları: İl Cumhuriyet Başsavcılığı’na başvurup resmi tutanak altına aldırın; beyanınız soruşturma defterine işlenmeli.
5. Yargıtay Başsavcılığı’na Bildirim: UYAP üzerinden temyiz dosyanıza ek olarak sunun; “221/4 uygulanması ve/veya oran artırımı” talebinizi açık yazın.
6. Tebliğname–Esas İnceleme: Başsavcılık tebliğnamesini takip edin. Daire önüne geldiğinde “etkin pişmanlık tartışılmadan hüküm kurulmuşsa” bozma isteyin. (Bkz. 2021/2112)
7. Bozma–Dönüş: Bozma sonrası yerel mahkemede güncellenmiş bilgi ve teyit edilmiş deliller ile 221/4 oranını maksimize etmeye odaklanın.

8) Sık Sorulan Sorular

S: “Ben zaten yargılandım ve ceza aldım; temyizdeyim. Etkin pişmanlık için çok geç mi?”
C: Hayır. TCK m.221/4’ün ruhu ve uygulaması gereği, kesinleşmeden önce etkin pişmanlık mümkündür. Temyizde sunulan yeni ve doğrulanabilir bilgi, bozmaya ve/veya oransal indirime yol açabilir.

S: “Sadece pişmanım demem yeterli mi?”
C: Hayır. Somut, doğrulanabilir, tam teslimiyet içeren ve dosyaya reel katkı sunan bilgi gerekir (isim–yer–zaman–hiyerarşi–mali akış vb.).

S: “Sabıkam var; yine de yararlanabilir miyim?”
C: Genel olarak evet. Sabıka, tek başına engel değildir; önemli olan işbirliğinin derecesi ve gerçeği ortaya çıkarma katkısıdır.

S: “Oran neden 1/3 değil de 3/4 olamıyor?”
C: Oranı; bilginin niteliği, örgüt içindeki konum, zamanlama ve delillerin teyidi belirler. Yargıtay, “hakkaniyet ve somutluk” ile uyumlu bir oran bekler.

9) Dilekçe–Tutanak İçin Örnek Şablon İskeleti

(Bu bölüm sadece fikir verir; somut dosyaya göre fetö davalarına bakan avukatlar tarafından uyarlanmalıdır.)

• Başlık: “Etkin Pişmanlık Kapsamında Beyan ve Delil Bildirimi”
• Kimlik–Dosya Bilgisi: Yargıtay E./K. veya BAM/Asliye Ağır Ceza E./K. bilgileri
• Olay Geçmişi: Örgütle temasın başlangıcı–rol–hiyerarşi
• Somut Bilgiler: İsim listesi, kod adları, toplantı–sohbet–görevlendirme–finans
• Teyit Yolları: HTS–ardışık arama, kamera, banka–STK kayıtları, UYAP başka dosyalar
• Hukuki Talep: TCK m.221/4 uyarınca en üst hattan indirim, veya tartışılmadan hüküm kurulduysa bozma talebi

10) Doktrin ve Uygulama Notları

• “Hükümden önce” kriteri: Doktrinde, 221/4’ün uygulanabilmesi için “pişmanlığın hükümden önce gerçekleşmesi” şartı vurgulanır; bu, Yargıtay aşamasında henüz kesinleşme yoksa mümkündür. Bozma sonrası yeni hükümden önce yapılan işbirliği de bu kapsamda değerlendirilir.
• “İkincil–teyit edici bilgi”nin de değeri vardır: Kimi zaman savcılık “zaten bildiğimiz şeyi söylediniz” der. Oysa bağımsız teyit, aynı bilginin iki farklı kaynaktan doğrulanması anlamına gelir ve değer taşır; ancak tek başına yüksek indirime yetmeyebilir. İdeal strateji, hem yeni hem teyitli bilgi sunmaktır.
• Oran takdiri: 1/3–3/4 aralığında somut katkı ile progresif bir skala düşünün: çok kısıtlı–teyitsiz → alt sınır; hiyerarşi çözümleyen–yakalamaya veya delil elde etmeye götüren → üst sınır. Yargıtay, yerelin oran takdirini somut gerekçe ile denetler.
• “Ardışık arama–ankesör” ve “ByLock” başlıklarının stratejik kullanımı: Bu kanallar somutlaştırma için en elverişli alanlardır; verdiğiniz isim–tarih–yer bilgileri baz istasyonu–saat–numara üzerinden test edilebilir.

11) Pratik Vaka Senaryoları

Vaka A – “Dosyaya Reel Katkı” ile Üst Hadden İndirim

Sanık, üniversite döneminde “ev abiliği” yapan kişileri somut adres–zaman bilgileriyle açıklar; HTS kayıtları ve birkaç tanığın beyanı, bu bilgileri doğrular. Ayrıca, iki farklı öğrencinin “örgüt içi tayin” sistematiğine dair anlattıklarını birbiriyle çarprazlar. Savcılık bu bilgilerle iki yeni şüpheli hakkında iddianame hazırlar. Sonuç: 221/4 indirimi üst sınıra yakın takdir edilir. (Bu mantık, Yargıtay 3. CD’nin “somut katkı–oran” ilişkisinde benimsediği çizgiye uygundur.)

Vaka B – “Tekrarlı/Genel” Bilgi ile Alt Sınır

Sanık yalnızca “sohbetlere gittim; şu isimleri duydum” der ancak tarih–yer–kişiler teyide elverişli değildir; savcılık yeni delil üretemez. Sonuç: 221/4 uygulanırsa dahi alt sınıra yakın indirim olur.

Vaka C – “Yargıtay aşamasında Hatırlatma ile Bozma”

Yerel mahkeme 221/4’ü tartışmadan ceza verir. Müdafi temyizde bunu esaslı bozma sebebi yapar; Daire “etkin pişmanlık tartışılmalıydı” diyerek bozar. Yerel mahkeme dönüşünde sanık, savcılıkta güncellenmiş ve teyitli bilgiler sunar; oran yükselir. (Bkz. 2021/2112 çizgisi.)

12) Son Söz: Yol Haritanız

FETÖ/PDY dosyalarında Yargıtay aşaması “geç kalınmış” bir evre değildir. Kesinleşme olmadan önce, samimi–somut–doğrulanabilir bilgilerle etkin pişmanlık talebi canlıdır. Stratejiniz şunlardan oluşmalı:

• Analiz: Dosyanızdaki delilleri çıkarın; katkı sunabileceğiniz alanları belirleyin.
• Somutlaştırma: İsim–yer–zaman–hiyerarşi–mali/lojistik akış, doğrulanabilir şekilde yazın.
• Usul: İl savcılığına tutanak, Yargıtay Başsavcılığı’na bildirim; tebliğnameyi takip.
• Bozma–oran: 221/4’ün tartışılmaması bozma sebebi olabilir; tartışılmışsa oranın somutluk–hakkaniyet ile uyumunu denetleyin.

Unutmayın: Etkin pişmanlık, yalnızca “pişmanım” demek değildir. Gerçeğin ortaya çıkarılmasına yardımcı olan herkes, kanunun tanıdığı indirimden yararlanabilir. Doğru strateji ve zamanlama ile Yargıtay aşaması, son şanstır.

Av. Ramazan Sertan Safsöz