Yargıtay onama kararına nasıl itiraz edilir? Sorusuna cevap vermeden önce yargıtay kararının ne olduğunun bilinmesi gereklidir. Soruşturma aşaması, kovuşturma aşaması ve kanun yolları aşaması şeklinde üçlü bir ayrıma tabi tutulan Ceza Yargılaması, suç şüphesi ile başlamaktadır.
Gerekli tahkikat ve soruşturma işlemlerinden sonra yeterli delil oluşmuşsa Cumhuriyet Savcısı iddianame hazırlayarak Ceza Mahkemelerinde ceza davası açılmaktadır. Ceza mahkemelerinde tensip hazırlanmakta, taraflara duruşma günü tebliği edilmektedir ve duruşmalar başlamaktadır.
Duruşmalarda sanıklar dinlenmekte, şikâyetçi, mağdur ve tanıkların beyanları alınmakta ve ceza yargılaması sonuçlandırılmaktadır. Sanık hakkında verilen karara ilişkin taraflar önce Bölge Adliye mahkemelerine İstinaf yoluna müracaat etmeleri gerekmektedir. İstinaf mahkemeleri ise Bölge Adliye Mahkemesi’nin İlgili Ceza Dairesi tarafından istinaf talebinin kabulüne ya da reddine karar vermektedir. İstinaf mahkemesinin almış olduğu kararlarda temyiz yolu açıktır. Yargıtay ilgili Ceza Dairesi tarafından Bölge Adliye Mahkemesinin karalarına karşılık,
- Bozma
- Düzelterek Onama
- Onama
Kararlarından bir tanesini vermektedir.
Bozma Kararı
Sanık ile ilgili verilmiş kararın hatalı olduğu, mahkeme tarafından verilmiş kararın Yargıtay Ceza Dairesi tarafından bozulduğu, yeniden yargılama yapılması ve hukuka aykırılığın giderilmesi amacı ile dosyanın ilgili mahkemesine gönderilmesi anlamına gelmektedir.
Düzelterek Onama Kararı
Kural olarak yargıtay hukuka uygunluk denetimi yapmaktadır. Bazı durumlarda mahkemelerin verdiği kararlar esasen doğrudur. Ancak esası etkilemeyecek küçük hataların olması söz konusu olmaktadır. Bu tür durumlarda Yargıtay, bu tür hataların yargılamayı gerektirmediğinden, küçük hatalar giderilerek kararın onamasına karar vermektedir.
Onama Kararı
İlk mahkemelerin veya Bölge Adliye Mahkemelerinin verdikleri kararın usul ve yasaya uygun olduğunu Yargıtay Ceza Dairesince kararın onanmasına ilişkin karardır.
Yargıtay Onama Kararı Verince Ne Olmaktadır?
Yargıtay Ceza Dairesince yapılan temyiz incelemesinde karar Onama ya da Düzelterek Onama kararı verilmesi durumunda sanık hakkındaki karar kesinleşmiş olmaktadır. Kararın kesinleşmesi, söz konusu karar ile ilgili yargılamaya konu edilemeyeceği anlamına gelir ve bir takım sonuçlar doğurmaktadır.
Sanık hakkında karar kesinleşmiş ise, bu durumda sanık ya da tutuklu olarak adlandırılan şahıs, hükümlü olmaktadır. Artık sanık hakkındaki kararın kesinleşmesi ile hükmün infazına geçilmektedir. Karar kesinleşince artık kanun yollarına gidilememektedir.
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı İtiraz Yetkisi
01/06/2005 yılında 1412 sayılı Ceza Muhakemeleri Usulü Kanunun yerine 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu getirilmiştir. 1412 sayılı kanun ile yargıtay karalarına karşı Karar Düzeltme Yoluna gidilmekteydi.
5271 sayılı kanun ile bu yol kapanmış oldu. Kişilerin başvurulacağı tek yol ise artık, yargıtay Başsavcılığının Yargıtay kararına itiraz etmesi olarak kabul edilmiştir. Bu durum ise 5271 sayılı kanunun 308.maddesi ile düzenlenmektedir.
Yargıtaya Başsavcısı İtiraz Yetkisi Hangi Hallerde Gündeme Gelmektedir?
Bu durum Yargıtay Ceza dairelerince onama kararı verildiğinde gündeme gelmektedir. Yan,i sanık hakkındaki kararın kesinleşmiş olması gerekmektedir.
Bu Kanun Yoluna Kimler Başvurabilmektedir?
Yargıtay Başsavcısı bu itiraz yetkisini kendisine verilen ilamda hukuka aykırılık gördüğü takdirde resen kendisi kullanabilmektedir. Sanık da kendisi hakkında verilen karara karşı Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısına itiraz dilekçesi ile başvurup bu olağanüstü kanun yoluna müracaat edebilmektedir.
Aynı zamanda Mağdur, müşteki ya da katılanlarda sanık hakkında verilmiş kesinleşmiş karara 308. madde gereğince Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısının itiraz yetkisini kullanmasını talep edebilmektedir.Onama Kararının Cumhuriyet başsavcısına verildikten sonra 30 gün içinde müracaat şartı vardır. Burada önemli olan Başvuru yetkisi tamamen yargıtay Cumhuriyet Başsavcısına aittir ve ilgililer sadece bu yönde talepte bulunabilmektedirler. İtiraz İçin Kullanılması Gereken Süre 5271 sayılı kanunla yapılan düzenlemeyle ikili bir ayrımın yapıldığı görülmektedir.
- Sanığın Aleyhine Yapılan İtiraz:
Sanık hakkında Verilen ve sanığın lehine olan Yargıtay Ceza Dairesince temyizi incelemesi ile onama kararına, katılan, müşteki ve mağdurların Yargıtay Cumhuriyet başsavcısına itirazda bulunma süresi ilamın Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısına ulaştığı andan itibaren 30 gündür.
- Sanığın Lehine Yapılan İtiraz:
Sanık hakkında verilen kararın Yargıtay Ceza dairesi tarafından onanmasının ardından sanık ya da Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı Onama Kararına itiraz etmeleri ile ilgili sürede sınır bulunmamaktadır. Çünkü yasa da ”sanık lehine itirazda süre aranmaz” ibaresi net olarak belirtilmektedir.
Yargıtay Onama Kararlarına Nasıl itiraz Edilmektedir?
Onama kararının öğrenildiği andan itibaren sanık lehine itiraz yapılacak ise süre ilgili bir durum söz konusu olmazken, sanık aleyhine itiraz yapılması durumunda ise 30 günlük süre de Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına taraflar müracaat edilmesi gerekmektedir.
İlgililer itiraz nedenlerini ve hukuki dayanaklarını belirterek Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısının itiraz yetkisini kullanmasını isteyebilmektedir. Burada önemli olan, onama kararına itiraz işlemlerini iyi bir ceza avukatı ile yapmak doğru bir yoldur.