İcra takibinin düşmesi, çoğu zaman yanlış anlaşılan bir konu olmakla birlikte, hem zaman aşımı hem de takipsizlik nedeniyle meydana gelebilir. Bu makalede, hangi hallerde icra takibinin düşebileceği, zaman aşımı süreleri, özel durumlar ve itiraz hakları detaylı şekilde ele alınacaktır.
İcra Takibinde Zaman Aşımı Süresi
Genel kural olarak, icra takibinin zaman aşımına uğraması için 10 yıllık bir sürenin geçmesi gerekir. Ancak bazı özel durumlarda bu süre daha uzun olabilir. Örneğin, borçlu hakkında açılmış davalarda mazeret gösterilmesi hâlinde 10 yılı aşan sürelerde de zaman aşımı söz konusu olabilir. Ayrıca, dosya alacaklı vekili tarafından yenilenmişse bu süre kesilir ve yeniden işlemeye başlar.
İcra ve Haciz Davalarında Düşme Süresi Var Mı?
İcra hukukunda, davanın düşmesi gibi bir süre sınırlaması genel anlamda bulunmaz. Yani, alacaklı borcunu tahsil etmek istediği sürece haciz talebinde bulunabilir. Özellikle maaş hacizlerinde bu kural geçerlidir. Borç, esas itibarıyla zamanaşımına uğramadığı sürece, alacaklının talebiyle maaştan kesinti yapılabilir.
Öte yandan, taşınır ve taşınmaz mallar üzerine konulan haciz şerhleri de belirli sürelerle sınırlıdır. Örneğin:
- Araçlara konulan satılamaz şerhi: 6 ay
- Gayrimenkullerdeki haciz şerhi: 1 yıl
Bu süreler içinde satış talep edilmezse haciz düşer. Özellikle düşük değerli araçlara bu şerhler konulmaz; uygulama genellikle yüksek değerli taşınır mallar için geçerlidir.
Varlık Yönetim Şirketlerinde Zaman Aşımı Süresi
Bankalar alacaklarını varlık yönetim şirketlerine devredebilir. Bu şirketler, TMSF denetimi altında faaliyet gösterir. Bu durumda, zaman aşımı süresi 20 yıl olarak uygulanır. Banka alacağını devrettikten sonra, varlık şirketi bu alacağı 20 yıl içinde tahsil etmek zorundadır. Aksi hâlde, alacak zamanaşımına uğrar.
Küçük Borçlarda Zaman Aşımı Süresi
Telefon, internet gibi abonelik sözleşmelerinden doğan küçük tutarlı borçlar için de zaman aşımı süresi 10 yıl olarak belirlenmiştir. Bu süre, genellikle ödeme emrinde belirtilen son fatura tarihinden itibaren başlar. Borçlu, bu tarihleri dikkate alarak zamanaşımı süresinin dolup dolmadığını kontrol edebilir.
Borçlunun Ölümü Hâlinde İcra Takibi Ne Olur?
Borçlunun vefat etmesi hâlinde, icra takibi mirasçılara intikal eder. Mirasçılar, borcu üstlenmek istemiyorlarsa 3 ay içinde reddi miras talebinde bulunmalıdır. Bu süre, vefat tarihinden itibaren işlemeye başlar. Ancak borcun ve takibin varlığından daha sonra haberdar olunmuşsa, 3 aylık süre bu tarihten itibaren başlatılır.
Mirasçılar tarafından takip edilmediği takdirde icra takibi zaman aşımına uğrayabilir. Ancak reddi miras yapılmadığı sürece borçtan sorumlu olunacağını unutmamak gerekir.
İcra Takibinin Zaman Aşımına Uğraması Hâlinde İtiraz Mümkün mü?
Zaman aşımı nedeniyle düşen bir icra takibine itiraz edilmesi gerekmez. Zira ortada geçerli bir takip kalmamıştır. Ancak alacaklı, süresi dolmuş bir borçla ilgili taleplerini sürdürürse borçlu, bu durumdan <strongşikayetçi olabilir. Ayrıca borçlunun, e-Devlet ya da icra müdürlüğü aracılığıyla zaman zaman kendisine karşı yeni bir takip başlatılıp başlatılmadığını kontrol etmesi önerilir.
Yeni bir icra takibi başlatılırsa, borçluya ödeme emri gönderilir. Bu ödeme emri, yasal adrese tebliğ edilir. Borçlu, tebliğden itibaren 5 gün içinde itirazda bulunmalıdır.
İcra takibinin düşmesi, zaman aşımı veya takipsizlik gibi nedenlerle gerçekleşebilir. Borcun varlığına rağmen takipte gerekli adımlar atılmazsa hacizler düşebilir, satış şerhleri kalkabilir ve dosya işlemden kaldırılabilir. Özellikle varlık yönetim şirketlerine devredilen borçlar ve küçük tutarlı alacaklarda zaman aşımı dikkatle takip edilmelidir.
Bu süreçlerde hem alacaklı hem de borçlu taraflar için ciddi hak kayıpları yaşanabileceğinden, hukuki danışmanlık alınması büyük önem taşır.
